Badania nasienia
BADANIE NASIENIA W ZAKRESIE:
- Test HBA – Test wiązania z hialuronianem (kwasem hialuronowym) znany jako HBA (ang. Hyaluronan Binding Assay) jest testem funkcjonalności plemników rozszerzającym rutynową diagnostykę seminologiczną.
Zdolność wiązania się plemników z hialuronianem jest uzyskiwana w końcowych etapach produkcji i jest oznaką nie tylko obecności samego receptora w błonie komórkowej plemnika, ale i prawidłowego ukończenia takich etapów produkcji plemników, jak rozdziału materiału genetycznego w czasie mejozy, stabilizacji tego materiału, pozbycia się nadmiaru cytoplazmy, wytworzenia struktur akrosomu, wstawki i witki plemnika, przemodelowania struktury błony komórkowej i wbudowania w nią odpowiednich, innych receptorów.
Kwas hialuronowy jest związkiem obficie występującym w osłonce przejrzystej oraz wieńcu promienistym otaczającym oocyt i z tego względu receptor dla tego kwasu jest tak ważny dla prawidłowego funkcjonowania plemnika. Plemniki wykazujące możliwość wiązania z hialuronianem mają tym samym zdolność do rozpoznania komórki jajowej, przenikania przez otaczające ją osłony, a tym samym do zapłodnienia. Natomiast plemniki nie wiążące się z kwasem hialuronowym tych zdolności nie mają. Dlatego metoda z zastosowaniem kwasu hialuronowego (diagnostycznie szkiełka HBA, terapeutycznie — PICSI) okazuje się równie przydatnym narzędziem diagnostycznym jak np. testy defragmentacji DNA, a jeśli chodzi o typowanie plemników które powinny być użyte do zapłodnienia (metodą PICSI) jest jedyna w swoim rodzaju. - Test MAR – Test MAR – MAR (ang.: mixed antiglobulin reaction) służy do wykrywania przeciwciał przeciwplemnikowych w nasieniu. Jeśli przeciwciała te są obecne, to znajdują się one na powierzchni plemników. Test MAR może wykrywać zarówno przeciwciała klasy IgG i IgA (zależy to od zastosowanego zestawu). To, jakie przeciwciała były wykrywane powinno być zapisane na wyniku. Test ten można stosować rutynowo u wszystkich pacjentów lub też w przypadkach, kiedy podejrzewa się niepłodność o podłożu immunologicznym (słaba ruchliwość plemników, czy aglutynacja plemników odnotowane w ogólnym badaniu nasienia). Test MAR polega na tym, że do próbki nasienia dodaje się kuleczki lateksu pokryte przeciwciałami IgA lub IgG oraz mieszaninę przeciwciał anty IgA lub anty IgG. Jeżeli na plemnikach także występują przeciwciała IgA lub IgG, to dochodzi do połączenie plemników z kuleczkami, co obserwuje się w mikroskopie. Wynik powyżej 50% plemników związanych z kuleczkami traktuje się jako pozytywny i oznacza on obecność przeciwciał przeciwplemnikowych w ilości zaburzającej funkcję plemników (możliwość przenikania przez śluz szyjki macicy, a także zdolność do zapłodnienia). Test ten można wykonywać jedynie wtedy, gdy w nasieniu znajdują się plemniki wykazujące ruch.
- Test PCT – Test PCT (Postcoitial test , test „po stosunku”). Test ten wykonywany powinien być 9-14 godzin po stosunku, możliwie najbliżej momentu owulacji w cyklu menstruacyjnym kobiety. Ma on na celu ocenę wpływu śluzu szyjki macicy na ruchliwość plemników. Test PCT polega na pobraniu śluzu szyjkowego i jego obserwacji pod mikroskopem pod kątem obecności i ruchliwości plemników. Jeśli w polu widzenia mikroskopu (powiększenie 400x) widoczny jest choć 1 plemnik o ruchliwości progresywnej, oznacza to wynik pozytywny (brak „wrogości” śluzy szyjkowego i brak autoimmunizacji przeciwko plemnikom). Natomiast drgający, nieprogresywny ruch plemników może świadczyć o obecności przeciwciał na plemnikach lub w śluzie szyjkowym. Wielu klinicystów kwestionuje przydatność wyników tego testu w diagnostyce i leczeniu.
- Badanie fragmentacji DNA plemnika, ocena chromatyny plemnikowej – Badanie fragmentacji DNA plemnika, ocena chromatyny plemnikowej – Badanie chromatyny plemnikowej (zwane też SCSA — Sperm Chromatin Structure Assay) pozwala na ocenę jakości DNA w plemnikach. Wynikiem badania jest tzw. indeks DFI (DNA Fragmentation Index), czyli odsetek plemników z uszkodzeniami DNA. Dodatkowo ocenie poddaje się stopień zaawansowania tych uszkodzeń (także wyrażany w procentach) oraz odsetek plemników z chromatyną niedojrzałą. DFI <15% traktowany jest jako wynik poprawny, natomiast DFI > 30% jest traktowany jako nieprawidłowy (brak lub niski potencjał do zapłodnienia). Wartość FDI pomiędzy wymienionymi wielkościami procentowymi oznacza średni potencjał płodności.
- Posiew nasienia – Posiew nasienia – Posiew jest badaniem mającym na celu wykrycie mikroorganizmów (bakterii, grzybów) w materiale biologicznym np. w nasieniu, natomiast antybiogram określa wrażliwość tych drobnoustrojów na wybrane antybiotyki. Wynik posiewu obejmuje nazwę tego mikroorganizmu, natomiast wynik antybiogramu nazwę antybiotyku i poziom wrażliwości danego drobnoustroju na dany antybiotyk. Antybiogram wykonuje się tylko wtedy, gdy wyniki posiewu okażą się pozytywne, czyli jeśli w nasieniu zostanie znaleziony jakiś mikroorganizm. W przeciwnym razie nie ma możliwości wykonania antybiogramu, ponieważ nie ma drobnoustrojów, których wrażliwość na antybiotyki można by było zbadać. Z nasienia wykonuje się najczęściej posiew tlenowy, choć w wielu przypadkach uzasadnione jest dodatkowo wykonanie mykogramu oraz testów na takie drobnoustroje jak Ureaplasma i Mycoplasma.
- Krioprezerwacja nasienia.